İnternet hızı, kullandığınız paketin sunduğu değerler kadar, yaşadığınız bölgedeki internet altyapısının kalitesiyle de doğrudan ilişkilidir. Eski bir altyapı, en pahalı paketi dahi alsanız size istediğiniz performansı sunamayabilir. Altyapı sorgulaması yaparak:

• Adresinizde hangi bağlantı türlerinin (Fiber Optik, VDSL, ADSL) aktif olduğunu öğrenebilirsiniz.
• Mevcut altyapınızın desteklediği maksimum internet hızını tespit edebilirsiniz.
• Farklı servis sağlayıcıların adresinize sunduğu paketleri karşılaştırabilirsiniz.
• Gereksiz yere yüksek fiyatlı paketlere ödeme yapmaktan kaçınabilirsiniz.

Bulunduğunuz bölgedeki internet altyapı durumu hakkında daha detaylı bilgi edinmek için bulunduğum bölgede internet hızı başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.

İnternet altyapı sorgulama işlemi genellikle oldukça basittir ve birkaç farklı yöntemle gerçekleştirilebilir. İşte en yaygın kullanılan yöntemler:

1. Operatörlerin Resmi Siteleri Üzerinden: Türk Telekom, Turkcell Superonline, Vodafone Evde İnternet gibi büyük servis sağlayıcılarının web sitelerinde "Altyapı Sorgulama" veya "Adresinizdeki Hız" gibi bölümler bulunur. Bu bölümlere girerek açık adresinizi (il, ilçe, mahalle, cadde/sokak, bina numarası) girmeniz yeterlidir. Sistem size o adresteki aktif altyapı türlerini ve desteklenen maksimum hızı gösterecektir.
2. BTK (Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu) Altyapı Sorgulama: BTK’nın da bir altyapı haritası bulunabilmektedir. Ancak genellikle operatörlerin kendi siteleri daha güncel ve detaylı bilgi sunar.
3. Bayiler Aracılığıyla: Eğer online sorgulama konusunda zorluk yaşıyorsanız, herhangi bir internet servis sağlayıcısının bayisine giderek veya müşteri hizmetlerini arayarak adresinizdeki altyapı durumunu öğrenebilirsiniz.

Altyapı sorgulama sonucunda karşınıza çıkabilecek başlıca üç teknoloji türü vardır:

• Fiber Optik (FTTH/FTTB): En yeni ve en hızlı teknolojidir. Işık hızında veri iletimi sağlar. FTTH (Fiber To The Home) evinizin içine kadar fiber kablonun gelmesi, FTTB (Fiber To The Building) ise binanızın içine kadar fiber kablonun gelmesi anlamına gelir. Yüksek indirme (download) ve yükleme (upload) hızları sunar. Özellikle çok sayıda cihazın internete bağlandığı, yüksek çözünürlüklü içeriklerin tüketildiği veya online oyunların oynandığı evler için idealdir.
• VDSL (Very High Speed Digital Subscriber Line): Bakır kablolar üzerinden ADSL'den çok daha yüksek hızlar sunan bir teknolojidir. Genellikle fiber altyapının bir kısmı (santralden mahalleye kadar) fiber, sonrasında bakır kablo ile eve kadar gelir. Fiber altyapının henüz ulaşmadığı ancak ADSL'den daha iyi performans arayan kullanıcılar için iyi bir seçenektir.
• ADSL (Asymmetric Digital Subscriber Line): En eski ve en yavaş teknolojidir. Tamamen bakır kablolar üzerinden çalışır. Genellikle 16 Mbps'ye kadar hızlar sunar. Temel internet ihtiyaçları (e-posta, hafif web gezintisi) için yeterli olabilir ancak yoğun kullanımda yetersiz kalır.

Sorgulama sonucunda gördüğünüz "desteklenen maksimum hız" değeri, altyapınızın fiziksel olarak kaldırabileceği en yüksek hızı ifade eder. Bu, direkt olarak o hızı alacağınız anlamına gelmez; seçtiğiniz internet paketi ve modeminizin kalitesi gibi faktörler de son hızı etkiler. Örneğin, altyapınız 100 Mbps fiber destekliyorsa, 50 Mbps'lik bir paket aldığınızda maksimum 50 Mbps hız alırsınız. Ayrıca, yoğun saatlerde veya aynı altyapıyı kullanan çok sayıda kullanıcı olduğunda hızınızda düşüşler yaşanabilir.

İnternet hızı ölçümünde önemli bir yere sahip olan indirme hızının (download) sizin için kaç olması gerektiği konusunda detaylı bilgi almak için internet hızı download kaç olmalı içeriğini inceleyebilirsiniz.

Eğer adresinizde yeterli hızda veya istediğiniz kalitede bir altyapı bulunmuyorsa, yapabileceğiniz bazı şeyler vardır:

• Altyapı Geliştirme Talebinde Bulunma: İnternet servis sağlayıcınızla veya ilgili altyapı şirketleriyle iletişime geçerek bölgenize fiber veya daha iyi bir altyapı getirilmesi için talepte bulunabilirsiniz. Toplu talepler, altyapı çalışmalarının hızlanmasına yardımcı olabilir.
• Mobil Genişbant veya Uydu İnternet: Eğer sabit hat altyapısı hiç yoksa veya çok yetersizse, 4.5G/5G destekli mobil modemler veya uydu internet (Starlink gibi) alternatiflerini değerlendirebilirsiniz. Bu seçenekler, özellikle kırsal bölgelerde veya altyapı erişimi zor olan yerlerde hayat kurtarıcı olabilir.
• Komşu Binaları Araştırma: Bazen, çok yakın binalarda dahi altyapı farklılıkları olabilir. Komşularınızın internet bağlantılarını ve altyapılarını öğrenmek size fikir verebilir.

Altyapı haricinde internet hızınızı etkileyebilecek başka faktörler de bulunmaktadır:

• Modem/Router Kalitesi: Eski veya düşük performanslı bir modem, iyi bir altyapınız olsa bile hızınızı düşürebilir.
• Wi-Fi Sinyali: Kablosuz ağda sinyal gücü, duvarlar, diğer elektronik cihazlardan kaynaklanan parazitler hızı etkileyebilir.
• Aynı Anda Kullanan Cihaz Sayısı: Evde aynı anda çok sayıda cihazın yoğun internet kullanımı (video akışı, indirme vb.) toplam hızı düşürebilir.
• Servis Sağlayıcının Sunucu Yoğunluğu: Yoğun saatlerde internet servis sağlayıcınızın genel ağında yaşanan yoğunluklar da hızı etkileyebilir.
• Kablolu Bağlantı Avantajı: Mümkünse, özellikle oyun oynarken veya büyük dosyalar indirirken cihazlarınızı Ethernet kablosu ile modeme bağlamak daha istikrarlı ve hızlı bir bağlantı sağlar.

İnternet hızınızı düzenli olarak test etmek ve en iyi sonuçları veren platformları keşfetmek için internet hız testi en iyi araçları araştırmanız faydalı olacaktır.